Đề nghị xếp hạng cấp quốc gia di tích lịch sử Căn cứ Đảng ủy dân chính Đảng – Trung Ương cục Miền nam

​

Ảnh: Toàn cảnh di tích Căn cứ Đảng ủy dân chính Đảng - Trung ương Cục miền Nam

Căn cứ Đảng ủy Dân chính Đảng – Trung ương Cục miền Nam là cơ quan tham mưu trực tiếp Trung ương Cục thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, để đáp ứng yêu cầu mới của cách mạng miền Nam. Ngày 23/01/1961, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng lần thứ III (khóa III) quyết định thành lập Trung ương Cục miền Nam. Trung ương Cục miền Nam là một bộ phận của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, đảm nhiệm vai trò lãnh đạo Đảng tại miền Nam, hệ thống tổ chức Đảng tiếp tục được củng cố và phát triển từ các cơ quan của Trung ương Cục miền Nam đến cấp khu, tỉnh, thành, huyện và cơ sở. Sau Hội nghị Trung ương Cục lần thứ Nhất (tháng 10-1961), Trung ương Cục gấp rút xây dựng các cơ quan chuyên môn giúp chỉ đạo toàn diện phong trào cách mạng miền Nam. Các ban chuyên môn, với chức năng giúp cấp ủy đề ra chủ trương đường lối, theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thi hành các chủ trương đã đề ra, chỉ đạo nghiệp vụ cho cấp dưới và đào tạo cán bộ thuộc ngành phụ trách. Đảng bộ Dân chính Đảng R (Trung ương Cục) được thành lập theo Nghị quyết số 05 ngày 31-3-1965. Nghị quyết số 03 ngày 26-4-1968 của Trung ương Cục miền Nam quyết định tách Đảng bộ Dân chính Đảng ra khỏi Đảng bộ căn cứ, thành lập Đảng bộ cơ quan Dân chính Đảng như trước đó. Đến năm 1973, giải thể Ban cán sự Z, nhập vào Đảng ủy Dân chính R. Khi cơ quan Đảng ủy Dân Chính Đảng chính thức ra đời thì được Trung ương Cục giao nhiệm vụ mới và chuyên sâu hơn trên các lĩnh vực: Công tác xây dựng Đảng và Đoàn Thanh niên, Hội Liên Hiệp Phụ nữ Dân Chính Đảng; Phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương Cục, tham mưu cho Thường vụ Trung ương Cục phân loại cán bộ các cơ quan Trung ương Cục thành 9 bậc (từ bậc 1 đến bậc 9) từ đó làm cơ sở để xác định 4 loại cán bộ (cơ sở, sơ cấp, trung cấp, cao cấp) được hưởng chế độ và chính sách khen thưởng; Phối hợp với Ban Thanh vận và Trung ương Đoàn thanh niên tổ chức và chỉ đạo phong trào thanh niên 5 xung phong trong các Đảng ủy cơ sở, chủ yếu trên các lĩnh vực rèn luyện tư tưởng vững vàng, vượt khó, vượt khổ, ác liệt hy sinh, xả thân hy sinh hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ công tác và chiến đấu.

Đảng ủy Ban cán sự thực hiện nhiệm vụ quân sự, chính trị, công tác xây dựng và tổ chức đảng của 24 cơ quan ban, ngành; lãnh đạo tổ chức xây dựng tổ chức Đảng gắn với quân sự hóa 24 cơ quan ban, ngành ở căn cứ địa cách mạng, góp phần cùng lực lượng chủ lực Miền làm thất bại âm mưu của Mỹ "tìm diệt" cơ quan đầu não chỉ đạo cách mạng miền Nam, đánh bại cuộc hành quân quy mô lớn Gianxơn Xity vào căn cứ Bắc Tây Ninh năm 1967, bảo đảm an toàn cho các cơ quan lãnh đạo Trung ương Cục, Quân ủy Miền. Thực hiện quyết tâm chiến lược của Đảng, được sự chỉ đạo của Trung ương Cục miền Nam, Đảng ủy Ban căn cứ lãnh đạo Đảng bộ cùng quân và dân toàn Miền tiến hành cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân năm 1968, tạo chuyển biến chiến lược, buộc Mỹ ngừng ném bom miền Bắc, chấp nhận đàm phán với Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tại Hội nghị Pari. Trong quá trình Mỹ thực hiện Việt Nam hóa chiến tranh, mở rộng hành động chiến tranh ra toàn Đông Dương, Đảng ủy Dân chính Đảng Trung ương Cục miền Nam góp phần lãnh đạo, chỉ huy lực lượng vũ trang các cơ quan Trung ương Cục miền Nam phối hợp Quân giải phóng miền Nam Việt Nam đánh bại âm mưu gây chiến của Mỹ.

Ảnh: Bức phù điêu

Sau khi giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, các cơ quan Trung ương Cục miền Nam chuyển về thành phố Hồ Chí Minh, cơ quan Đảng ủy Dân chính Đảng, phối hợp một số cơ quan Ban, Ngành liên quan giúp Trung ương Cục miền Nam củng cố các Ban quân quản, ổn định tổ chức, ổn định trật tự thành phố sau giải phóng. Ngày 29-9-1975, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng ra Nghị quyết quyết định giải thể Trung ương Cục miền Nam. Đảng bộ cơ quan Dân chính Đảng cũng kết thúc nhiệm vụ.

Được biết, di tích lịch sử "Căn cứ Đảng ủy Dân chính Đảng Trung ương Cục miền Nam" đã được UBND tỉnh xếp hạng là di tích cấp tỉnh tại Quyết định số 2326/QĐ-UBND ngày 13/10/2015. Tuy nhiên xét về mặt giá trị lịch sử - văn hóa - khoa học và thẩm mỹ của di tích "Địa điểm căn cứ Đảng ủy Dân chính Đảng Trung ương Cục miền Nam thời kỳ kháng chiến chống Mỹ được giao nhiệm vụ công tác chính trị tư tưởng xây dựng Đảng bao gồm 24 cơ quan, Ban ngành thuộc Trung ương Cục; chủ động ứng phó với các chiến lược chiến tranh đặc biệt, chiến tranh cục bộ, Việt Nam hóa chiến tranh của đế quốc Mỹ …" (trích lý lịch di tích). Chính vì giá trị lịch sử to lớn đó mà ngành chức năng và đơn vị được tiếp quản lý lịch di tích đã đề nghị Bộ VHTTDL xếp hạng là di tích cấp quốc gia cho "ngang tầm" với nhiệm vụ vẻ vang của căn cứ, đồng thời để tạo điều kiện tốt hơn trong việc trùng tu, tôn tạo di tích xứng tầm với nhiệm vụ và chiến công của một cơ quan tham mưu Trung ương Cục trong thời kỳ chống Mỹ cứu nước.

Hiện nay hồ sơ đề nghi xếp hạng di tích cấp quốc gia cho di tích lịch sử Căn cứ Đảng ủy Dân chính Đảng Trung ương Cục miền Nam đã được Sở VHTTDL tham mưu UBND tỉnh trình Bộ VHTTDL xem xét quyết định./.

                                                                               V.H.M